ต่อมลูกหมากคืออะไร?

ต่อมลูกหมากเป็นอวัยวะหนึ่งในระบบสืบพันธุ์เพศชาย รูปร่้างคล้ายลูกหมาก (ที่กินกับพลู) หรือลูกเกาลัด โดยทั่วไปจะมีขนาด 4x3x2 เซนติเมตร น้ำหนักประมาน 15-20 กรัม อยู่ในช่องเชิงกรานด้านหน้าของลำไส้ใหญ่ส่วนปลาย หุ้มรอบท่อปัสสาวะส่วนต้น และยาวต่อไปถึงบริเวณคอของกระเพาะปัสสาวะ ต่อมลูกหมากพบได้ตั้งแต่แรกเกิดและจะเจริญเติบโตขึ้น รวมถึงทำงานได้เมื่อเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์ (ประมาน 15-20ปี) หลังจากนั้นจะเจริญเติบโตช้าลง จนกระทั่งอายุประมาน 45-50 ปี จะเพิ่มขนาดอีกครั้ง ซึ่งจะทำให้เกดปัญหาสุขภาพกับชายสูงอายุอย่างที่ทราบกัน
ด้านหลังต่อมลูกหมาก มีถุงเล็กๆอยู่ข้างละถุง เรียกว่าถุงอสุจิ มีหน้าที่พักน้ำอสุจิไว้
หลายคนอาจสับสนระหว่างต่อมลูกหมากกับลูกอัณฑะ ลูกอัณฑะคือเจ้าสองลูกที่คลำได้ในถุงอัณฑะ ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนเพศชายและตัวอสุจิ ส่วนต่อมลูกหมากจะอยู่ในช่องเชิงกราน ไม่สามารถคลำได้จากภายนอก
ต่อมลูกหมากประกอบด้วยสารอาหารสำหรับหล่อเลี้ยงตัวอสุจิที่สร้างมาจากลูกอัณฑะ เมื่อมีการหลั่งอสุจิ ของเหลวนี้รวมถึงตัวอสุจิจำหลั่งออกมาโดยการบีบรัดของกล้ามเนื้อเรียบภายในต่อมลูกหมากเอง ผสมกับน้ำจากถุงอสุจิฉีดออกมาทางท่อปัสสาวะ นอกนั้นต่อมลูกหมากยังสร้างสารอีกชนิดเรียกว่า PSA (Prostate – Specific Antigen) บางส่วนสามารถตรวจพบได้ในกระแสเลือด จึงเป็นประโยชน์เวลาตรวจวินิจฉัย และใช้ติดตามโรคของต่อมลูกหมาก
การทำงานของต่อมลูกหมากควบคุมโดยฮอร์โมนเพศชายเทสทอสเทอโรน (Testosterone) และ DHT (Dihydrotestosterone) ซึ่งสร้างจากลูกอัณฑะและตัวต่อมลูกหมากเอง โดยควยคุมจากต่อมใต้สมองและต่อมหวกไตอีกมีหนึ่ง ฉะนั้น เวลาที่มีอะไรมาทำให้ฮอร์โมนเหล้านี้เปลี่ยนแปลงหรือลดปริมาณลง จำทำให้ต่อมลูกหมากมีขนาดเล็กลง
ปัญหาสุขภาพของต่อมลูกหมาก
โรคของต่อมลูกหมากที่พบบ่อยคือ ต่อมลูกหมากโต ต่อมลูกหมากอักเสบ และมะเร็งต่อมลูกหมาก โดยโรคต่อมลูกหมากโดตพบบ่อยที่สุด บ่อยกว่ามะเร็งต่อมลูกหมากหลายเท่า แต่แปลกที่คนมักจะได้ยินเรื่องต่อมลูกหมากโตก็มักจะนึกไปถึงมะเร็งก่อนอย่างอื่น